(កំពត)៖ ពិល នន ភេទស្រី មានអាយុ ៧៧ឆ្នាំ ជាកសិកររស់នៅភូមិគោកវែង ឃុំត្នោតចុងស្រង់ ស្រុកបន្ទាយមាស ខេត្តកំពត។ នន មានឪពុកឈ្មោះ យ៉ាវ, ម្ដាយឈ្មោះ ញ៉ែត (ស្លាប់តាំងពីគាត់នៅកុមារភាព) និងមានបងប្អូនបួននាក់ ក្នុងនោះស្រីពីរនាក់។ នន មានប្តីឈ្មោះ ងី និងមានកូនប្រាំនាក់ ក្នុងនោះស្រីបីនាក់។

នៅកុមារភាព នន មិនបានរៀនសូត្រនោះទេ និងប្រកបរបរត្បាញកន្ទេល។ អំឡុងដើមទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៧០ នន ថាមានការទម្លាក់គ្រាប់បែកនៅព្រែកត្នោត, កំពង់ស្វាយ​ និងក្រសាំងខ្ពស់ បណ្ដាលឲ្យឆេះនិងខូចខាតផ្ទះសំបែងរបស់ប្រជាជន។ ក្រោយមក មានកងទ័ពវៀតណាមចូលមកពីខាងត្បូងភូមិគោកវែង។

នៅមុនរបបខ្មែរក្រហម នន បានរៀបការ និងនៅរបបខ្មែរក្រហម នន មានកូនចំនួនបីនាក់។ នន ត្រូវបានខ្មែរក្រហមចាត់ទុកជាប្រជាជនមូលដ្ឋាន និងត្រូវធ្វើការក្នុងកងស្រ្តីនៅទួលខ្ពស់ ដោយមានឈ្មោះ ភាច ជាមេកង។ គាត់ត្រូវរែកជីអាចម៍គោ ដីដំបូកយកទៅដាក់វាលស្រែ និងធ្វើការដោយមិនហ៊ានឈប់សម្រាកនោះទេ។ នៅរបបខ្មែរក្រហម ប្រជាជនទាំងអស់ត្រូវស្លៀកពាក់ពណ៌ខ្មៅ។

ជារៀងរាល់ថ្ងៃ នន ត្រូវចាប់ផ្តើមធ្វើការពីម៉ោង៧ព្រឹករហូតដល់ម៉ោង១២ថ្ងៃត្រង់ ទើបគាត់បានសម្រាក និងហូបបាយរួម។ នន បញ្ជាក់ថាក្នុងមួយថ្ងៃគាត់ទទួលបានបបរពីរវែក។ ចំណែក ឪពុករបស់នន ធ្វើជាការជាអ្នកបរទេះ។ ក្រោយមក នន និងប្តី ត្រូវខ្មែរក្រហមជម្លៀសទៅធ្វើការនៅភូមិត្បាល់កិន ដោយត្រូវរែកដី, ស្ទូង និងដកសំណាបរហូតដល់ម៉ោង១១យប់អធ្រាត្រ។

នៅរបបខ្មែរក្រហម នន បានចូលរួមប្រជុំ ដែលមានសមាជិកប្រហែលដប់នាក់​ នៅពេលនោះ គាត់ឃើញប្រជាជនរៀបការដោយបង្ខំ និងប្តេជ្ញានៅចំពោះអង្គការខ្មែរក្រហម។ ក្រៅពីនេះ នៅពេលយប់ ខ្មែរក្រហមបានចាប់ប្រជាជនថ្មី និងគ្រួសារកូនចៅចិនជាច្រើននាក់ ដែលមកពីក្រុងភ្នំពេញ និងក្រុងកំពត យកទៅមន្ទីរឃុំ (បច្ចុប្បន្នសាលាឃុំ) ដែលគ្រប់គ្រងដោយឈ្មោះ តាចិន។​ នន បន្តថា បងប្អូនជីដូនមួយរបស់គាត់ឈ្មោះ សំបូរ ដែលជាអតីតទាហានសក្តិមួយ រួមទាំងប្រពន្ធនិងកូនពីរនាក់ ត្រូវបានខ្មែរក្រហមថានាំយកទៅធ្វើការនៅទូកមាស។ នន ថាប្រជាជនជាច្រើនត្រូវបានខ្មែរក្រហមសម្លាប់នៅភូមិអង្គ និងនៅខាងលិចភូមិកំពង់ស្វាយ។

នៅឆ្នាំ១៩៧៩ បន្ទាប់ពីរបបខ្មែរក្រហមបានដួលរលំ នន និងគ្រួសារ បានត្រលប់មករស់នៅភូមិគោកវែង ដោយប្តីរបស់នន បានចាប់ផ្តើមប្រកបរបរជាគ្រូបង្រៀន៕

សម្ភាសដោយ ហង់ ស្រីផុន ថ្ងៃទី២៤ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២១

អត្ថបទដោយ ស្រ៊ាង លីហ៊ួរ ថ្ងៃទី៧ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២៥